Lenfoma Teşhisi İçin Kullanılan Yöntemler
Lenfoma, lenf sistemindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu oluşan bir kanser türüdür. Teşhis süreci genellikle birkaç aşamadan oluşur ve doğru tanı koymak için çeşitli yöntemler bir arada kullanılır. İşte lenfoma teşhisinde yaygın olarak başvurulan yöntemler:
1. Fizik Muayene ve Tıbbi Öykü
- Doktor, boyun, koltuk altı ve kasık gibi bölgelerdeki lenf düğümlerinde şişlik olup olmadığını kontrol eder.
- Hastanın şikayetleri (örneğin, gece terlemeleri, açıklanamayan kilo kaybı, ateş) ve aile öyküsü değerlendirilir.
2. Kan Testleri
- Tam kan sayımı (CBC): Kan hücrelerinin sayısını ve oranını ölçer.
- Biyokimyasal testler: Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını değerlendirir.
- Laktat dehidrojenaz (LDH) seviyeleri: Lenfoma şüphesi durumunda yükselebilir.
3. Görüntüleme Yöntemleri
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Vücuttaki lenf düğümlerinin ve diğer organların detaylı görüntülerini sağlar.
- Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Kanser hücrelerinin metabolik aktivitesini göstererek hastalığın yaygınlığını değerlendirir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Özellikle beyin ve omurilik bölgelerini incelemek için kullanılır.
- Ultrason: Yüzeyel lenf düğümlerinin değerlendirilmesinde yardımcı olur.
4. Biyopsi ve Patolojik İnceleme
- Eksizyonel Biyopsi: Şüpheli lenf düğümünün tamamen çıkarılması ve mikroskop altında incelenmesi; lenfoma teşhisinde altın standarttır.
- İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi: Daha az invaziv bir yöntem olmasına rağmen, lenfoma teşhisinde genellikle yetersiz kalabilir.
- Kemik İliği Biyopsisi: Hastalığın kemik iliğine yayılıp yayılmadığını belirlemek için kullanılır.
5. İmmünofenotipleme ve Genetik Testler
- Akış Sitometrisi: Lenfoma hücrelerinin yüzeyindeki belirteçleri analiz ederek lenfoma alt tipini belirlemeye yardımcı olur.
- İmmünohistokimya: Biyopsi örneklerine özel boyalar uygulanarak hücre tipi ve kökeni hakkında bilgi edinilir.
- Moleküler Genetik Testler: Kromozom anormalliklerini veya gen mutasyonlarını tespit eder (örneğin, FISH veya PCR yöntemleri).
6. Diğer Testler
- Göğüs Röntgeni: Akciğerler ve göğüs bölgesindeki lenf düğümlerini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Kalp Testleri: Tedavi öncesi kalp fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla yapılır.
Lenfoma teşhisi, bu yöntemlerin bir kombinasyonu ile konulur. Doğru tanı, hastalığın tipini, evresini ve tedavi planını belirlemede kritik öneme sahiptir. Şüpheli durumlarda bir hematoloji veya onkoloji uzmanına başvurulması önerilir.
|